Gentiana verna në Parkun Natyror Korab-Koritnik

Emri shkencor: Gentiana verna L.

Emri i zakonshëm: Gentiana e pranverës

Familja: Gentianaceae

Përshkrimi morfologjik: Gentiana verna është një bimë barishtore shumëvjeçare me madhësi të vogël (zakonisht 5–15 cm e lartë). Ajo është e njohur për lulet e saj të bukura dhe me ngjyrë blu të thellë, të cilat janë një nga simbolet më karakteristike të florës alpine.

Gjethet: Të gjelbërta të errëta, të vogla, të thjeshta, në formë vezake ose eliptike, me renditje rozete në bazë dhe më të shpërndara përgjatë kërcellit.

Kërcelli: Shumë i shkurtër, shpesh pa degë, zakonisht mban vetëm një lule në majë.

Lulet: E vetme, në formë ylli me pesë petale, me ngjyrë blu të ndritshme. Kanë një kurorë tubulare që hapet në petale të gjera. Lulet çelin në pranverë (prill-maj) dhe janë shumë tërheqëse për insektet pjalmues.

Frutat: Kapsula që përmban fara të shumta të imta.

Habitat dhe përhapje në Parkun Korab-Koritnik:

Në Parkun Natyror Korab-Koritnik, Gentiana verna gjendet kryesisht në:

Lartësi mbi nivelin e detit: 1,500 – 2,400 m

-Habitatet tipike: Livadhe alpine dhe subalpine, kullota me bar të ulët, shpate të hapura me tokë të varfër dhe shpesh gëlqerore.

-Kushtet e tokës: Preferon toka të freskëta, të pasura me humus, por edhe substrat të thatë dhe alkalin.

Rëndësia ekologjike dhe konservuese:

Gentiana verna është një tregues shumë i mirë ekologjik për habitatet alpine të pacënuara. Ajo është pjesë e florës karakteristike të Ballkanit dhe është e përfshirë në listën e specieve të mbrojtura në shumë vende evropiane për shkak të habitatit të saj specifik dhe presioneve nga turizmi malor dhe ndërtimet e infrastrukturës.

Në Parkun Korab-Koritnik, kjo bimë është një nga elementët që kontribuon në vlerën e lartë botanike dhe biodiversitetin malor të zonës. Prania e saj në këtë park është një shenjë e mirëmbajtjes së ekosistemeve natyrore alpine.

Gentiana verna eshte pjese e studimit mbi Inventarin e bimeve te rralla dhe endemike per Parkun natyror ‘Korab-Koritnik’, qe po realizohet nga ALCDF me grupin e eksperteve te shoqates Iliria, në kuadër të projektit “Mbrojtja dhe shfrytëzimi i qëndrueshëm i zonave të mbrojtura në Malin e Sharrit, Mavrovës dhe Korab-Koritnikut”.

Ky projekt eshte financuar nga programi PONT – Prespa Ohrid Nature Trust, zbatuar nga ALCDF dhe partnerët CSCD dhe LAG Dibra Turistike.