Aguluçja mjeksore (Primula officinalis)








- 16-Jun-2025
- ALCDF TIRANA
Description
Aguluçja mjeksore (Primula officinalis)
Aguluçja mjeksore (Primula officinalis), e njohur gjithashtu si primula e zakonshme, primula mjekësore apo lule bore e verdhë, është një bimë barishtore shumëvjeçare nga familja Primulaceae. Kjo bimë është mjaft e njohur për vetitë e saj mjekësore dhe për pamjen karakteristike me lule të verdha, dhe e gjejmë në disa zona malore të Shqipërisë, përfshirë edhe masivin e Korabit.
Përshkrimi i përgjithshëm:
Emri shkencor: Primula officinalis (emri alternativ: Primula veris)
Emri popullor në Shqipëri: Lule bore e verdhë, Primula, Lule bari
Familja: Primulaceae
Forma e jetës: Barishte shumëvjeçare
Statusi në Korab: E pranishme në zonat subalpine dhe alpine
Karakteristikat morfologjike:
Gjethet:
Rozetë bazale, të zgjatura, me damarë të dukshëm
Sipërfaqe pak e rrudhur dhe me buzë të valëzuara
Lulet:
Ngjyrë e verdhë e ndritshme, me njolla të kuqërremta në qendër
Të organizuara në një tufë që del nga një kërcell i gjatë
Aroma është e lehtë dhe karakteristike
Lulëzimi: Prill – Qershor, varësisht nga lartësia dhe klima
Habitat dhe shpërndarje në masivin e Korabit:
Rritet në lëndina alpine, livadhe të lagështa, skaje pyjesh dhe zona me bari të pasur
Preferon tokë të pasur me humus, të freskët dhe të mirëdrenuar
Në masivin e Korabit, gjendet në lartësi 1,200–2,200 metra mbi nivelin e detit, në vende me ekspozim mesatar ndaj diellit
Shpesh është pjesë e barishtes së pranverës në këto zona, duke kontribuar në pasurinë florale të parkut
Vetitë mjekësore dhe përdorimi tradicional:
Rrënja dhe lulet përmbajnë saponina dhe përbërës të tjerë që përdoren për:
Qetësimin e kollës dhe sëmundjeve të rrugëve të frymëmarrjes
Efekte diuretike dhe anti-inflamatore
Qetësim nervor në çajra tradicionalë
Kujdes: Për përdorim mjekësor, kërkohet informacion profesional, sepse disa pjesë të bimës mund të shkaktojnë reaksione alergjike.
Ruajtja dhe rëndësia ekologjike:
Edhe pse nuk është specie e rrezikuar globalisht, në disa zona është nën presion nga mbledhja e tepërt për përdorim mjekësor, dhe shkatërrimi i habitatit
Në Parkun Natyror të Korab-Koritnik, kjo bimë është pjesë e florës që ka vlerë për ekosistemin dhe biodiversitetin lokal.
Aguluçja mjeksore (Primula officinalis) është pjese e studimit mbi Inventarin e bimeve te rralla dhe endemike per Parkun natyror ‘Korab-Koritnik’, qe po realizohet nga ALCDF me grupin e eksperteve te shoqates Iliria, në kuadër të projektit “Mbrojtja dhe shfrytëzimi i qëndrueshëm i zonave të mbrojtura në Malin e Sharrit, Mavrovës dhe Korab-Koritnikut”.
Ky projekt eshte financuar nga programi PONT – Prespa Ohrid Nature Trust, zbatuar nga ALCDF dhe partnerët CSCD dhe LAG Dibra Turistike.
-
Region: